طرح توجیهی اسانس (عصاره) گیری از گیاهان دارویی

طرح توجیهی اسانس (عصاره) گیری از گیاهان دارویی، بیزینس پلنی است که یک سرمایه گذار و کارآفرین حرفه ای، قبل از شروع سرمایه گذاری های خود، آن را تهیه می کند تا هم بتواند بسیاری از مراحل کسب و کاریِ خود را سریع تر طی کند و هم بتواند قبل از آغاز اجرایی سازی پروژه اش، از مزایا و چالش های مسیر شغلیِ خود آگاه بوده و راهکار های ترفیع آنها را در دست داشته باشد؛ بی شک می دانید که با در دست داشتن طرح توجیهی و بیزنس پلن از کسب و کار خود، روند دریافت تسهیلات بانکی و مجوز های لازمه از نهاد ها و ارگان های دولتی بشدت راحت خواهد بود! پس پیشنهاد می دهیم مطالعه ادامه مطالب را از دست ندهید!

محاسبات طرح توجیهی و بیزینس پلن اسانس (عصاره) گیری از گیاهان دارویی در قالب وورد با دقیق ترین محاسبات انجام شده است که تصویر زیر به عنوان نمونه ای از این فایل، قرار داده شده است:

اسانس (عصاره) گیری از گیاهان دارویی و قدمت بلند آن در زندگی بشر!

اسانس، عصاره ای فرار و غلیظ است که از بخش های مختلف گیاهان مانند گل، برگ، ساقه، ریشه، میوه و دانه به دست می آید. این مایع معطر، حامل ترکیبات آلی فرار و عطر و طعم منحصر به فرد گیاه است که خواص درمانی و کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف دارد. اسانس ها به دلیل غلظت بالا، ترکیبات پیچیده و طیف وسیعی از اثرات دارویی، جایگاه ویژه ای در طب سنتی و علم پزشکی نوین دارند. از این عصاره های طبیعی در صنایع مختلفی همچون داروسازی، آرایشی و بهداشتی، صنایع غذایی و آشپزی و حتی در تولید عطر و ادکلن استفاده می شود.

استفاده از اسانس ها و گیاهان دارویی به عنوان دارو و عطر، سابقه ای دیرینه در تاریخ بشر دارد. شواهد باستان شناسی نشان می دهد که انسان ها از هزاران سال پیش از گیاهان معطر برای مصارف گوناگون از جمله درمان بیماری ها، آیین های مذهبی، مومیایی کردن و خوشبویی بدن استفاده می کرده اند. در مصر باستان، از اسانس ها در مراسم مذهبی و ساخت عطر و ادکلن استفاده می شد. پاپیروس های مصری حاوی دستورالعمل هایی برای استخراج اسانس از گیاهانی مانند گل رز، زنبق و کندر است. تمدن های باستانی یونان و روم نیز از اسانس ها در طب سنتی و عطرسازی استفاده می کردند. در قرون وسطی، علم طب سنتی اروپا تحت تأثیر آموزه های ابن سینا، پزشک و دانشمند ایرانی، قرار گرفت. ابن سینا در کتاب مشهور خود “القانون” به خواص درمانی اسانس ها و روش های استخراج آنها اشاره کرده است.

با گذر زمان و پیشرفت علم شیمی، روش های استخراج اسانس ها نیز تکامل یافتند. در قرن هفدهم، شیمیدان فرانسوی به نام “میشل سِوِژ” روش تقطیر تحت خلا را برای استخراج اسانس ها ابداع کرد که این روش تا به امروز به عنوان یکی از متداول ترین روش های استخراج اسانس شناخته می شود!

امروزه، اسانس ها به عنوان ترکیبات طبیعی با خواص درمانی و کاربردهای فراوان، جایگاه ویژه ای در صنایع مختلف دارند. تحقیقات علمی در زمینه خواص دارویی و اثرات اسانس ها همچنان ادامه دارد و روز به روز بر دانش ما در مورد این ترکیبات شگفت انگیز افزوده می شود.

خواص فوق العاده اسانس (عصاره) های گیاهی بر روی سلامتی!

اسانس‌ها با دارا بودن ترکیبات آنتی‌اکسیدان، ضدالتهاب، ضدباکتری و ضدم قارچ، در درمان و پیشگیری از طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها موثر واقع می‌شوند. از جمله مهم‌ترین خواص درمانی اسانس‌ها می‌توان به تقویت سیستم ایمنی، کاهش استرس و اضطراب، بهبود عملکرد دستگاه گوارش، کاهش درد و بهبود سلامت پوست اشاره کرد!

عصاره هایی مانند اکالیپتوس، لیمو و رزماری با تحریک گلبول‌های سفید خون و افزایش فعالیت ضد میکروبی، به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند. در مقابل، اسانس‌هایی مانند اسطوخودوس، گل محمدی و بادرنجبویه با اثر بر سیستم عصبی، در کاهش استرس، اضطراب، افسردگی و بی‌خوابی نقش بسیار مثبتی دارند!

علاوه بر این، محصولات گیاهی ای مانند نعناع فلفلی، زنجبیل و زیره با خاصیت ضد نفخ، ضد اسپاسم و هضم‌کننده، به بهبود عملکرد دستگاه گوارش و رفع مشکلات گوارشی مانند سوء هاضمه، نفخ و دل درد کمک می‌کنند!

روش تولید و فرآیند اسانس (عصاره) گیری از گیاهان دارویی

همانطور که پیش تر عرض شد، اسانس ها، عصاره های غلیظ و فراری گیاهان، گنجینه ای از خواص درمانی و کاربردهای متنوع هستند. این مایعات معطر با عطر و طعم منحصر به فرد خود، از بخش های مختلف گیاهان مانند گل، برگ، ساقه، ریشه، میوه و دانه به دست می آیند.

در این بخش از این محتوا، به طور کامل به فرآیند اسانس گیری از گیاهان دارویی خواهیم پرداخت و هر مرحله را به تفصیل شرح خواهیم داد.

مرحله اول: جمع آوری و آماده سازی گیاه

گیاهان در بهترین زمان برداشت، یعنی زمانی که بیشترین مقدار اسانس را دارند، جمع آوری می شوند. این زمان برای هر گیاه متفاوت است و به عوامل مختلفی مانند نوع گیاه، شرایط آب و هوایی و مرحله رشد گیاه بستگی دارد. گیاهان باید به روش صحیح جمع آوری شوند تا از آسیب دیدن آنها جلوگیری شود. به عنوان مثال، گل ها باید در صبح زود و قبل از گرم شدن هوا جمع آوری شوند، در حالی که برگ ها باید در طول روز جمع آوری شوند. پس از جمع آوری، برگ ها، گل ها یا سایر قسمت های مورد نظر از گیاه جدا شده و به طور کامل شسته می شوند. شستشو برای از بین بردن گرد و غبار، آلودگی ها و حشرات از روی گیاه انجام می شود.

مرحله دوم: خشک کردن

در برخی از روش های اسانس (عصاره) گیری، مانند تقطیر، گیاهان باید قبل از استخراج خشک شوند. این کار به منظور افزایش غلظت اسانس و جلوگیری از فساد گیاه انجام می شود. روش های مختلفی برای خشک کردن گیاهان وجود دارد. از جمله متداول ترین روش ها می توان به خشک کردن در آفتاب، خشک کردن در سایه، خشک کردن با استفاده از دستگاه های خشک کن و خشک کردن با روش انجماد خشک اشاره کرد. انتخاب روش مناسب برای خشک کردن گیاه به عوامل مختلفی مانند نوع گیاه، شرایط آب و هوایی و تجهیزات موجود بستگی دارد.

مرحله سوم: استخراج

روش اسانس گیری به عوامل مختلفی مانند نوع گیاه، نوع اسانس، تجهیزات موجود و مقیاس تولید بستگی دارد. از جمله متداول ترین روش های اسانس گیری می توان به تقطیر، پرس سرد، استخراج با حلال و استخراج با گاز فوق بحرانی اشاره کرد.

مرحله چهارم: جداسازی اسانس

پس از استخراج، اسانس از فاز مایع یا بخار، بسته به روش استخراج مورد استفاده، جدا می شود. روش های مختلفی برای جداسازی اسانس وجود دارد. از جمله متداول ترین روش ها می توان به جداسازی با استفاده از قیف جداکننده، جداسازی با استفاده از سانتریفیوژ و جداسازی با استفاده از روش تبخیر اشاره کرد.

مرحله پنجم: تصفیه

اسانس (عصاره) استخراج شده ممکن است حاوی ناخالصی هایی مانند آب، روغن و مواد جامد باشد که باید با روش های مناسب تصفیه شود. روش های مختلفی برای تصفیه اسانس وجود دارد. از جمله متداول ترین روش ها می توان به جداسازی ثقلی، فیلتراسیون، تقطیر و استفاده از جاذب ها اشاره کرد.

مرحله ششم: ذخیره سازی

اسانس باید در ظروف دربسته، غیرقابل نفوذ به نور و در دمای خنک نگهداری شود.

روش های مختلف اسانس (عصاره) گیری از گیاهن دارویی

لازم بذکر است که توضیحات تیتر بالا با عنوان روش تولید و فرآیند اسانس (عصاره) گیری از گیاهان دارویی، معمول ترین و رایج ترین روش این بیزینس پلن است! شایان ذکر است که برای عصاره گیری از گیاهان دارویی روش های متفاوتی وجود دارد که در ادامه مطالب همین محتوا به توضیحات آنها می پردازیم؛ با ما همراه باشید!

1. تقطیر: سفری در بخار معطر

در روش تقطیر، گیاهان در آغوش گرم بخار آب قرار می گیرند. بخار آب، مانند حامل صبور و دلسوزی، اسانس را با خود حمل کرده و به سوی سفری اسرارآمیز رهسپار می شود. در این سفر، بخار آب و اسانس در هم می آمیزند و مخلوطی معطر را به وجود می آورند. سپس، این مخلوط خنک شده و به دو فاز مایع و بخار تبدیل می شود. فاز مایع، گنجینه ای گرانبها را در خود جای داده است: اسانس معطر گیاه.

2. پرس سرد: فشاری ملایم برای عصاره ای لطیف

در روش پرس سرد، فشاری ملایم و صبورانه بر پیکره گیاه اعمال می شود. این فشار، مانند نوازش لطیف مادر، آب و اسانس را از اعماق گیاه بیرون کشیده و به دنیای بیرون هدایت می کند. در این روش، برخلاف تقطیر، حرارتی در کار نیست و ترکیبات حساس موجود در اسانس حفظ می شوند.

3. استخراج با حلال: حل شدن در آغوش حلال

در روش استخراج با حلال، حلال های فراری مانند اتانول، نقش حاملی را ایفا می کنند که اسانس را در آغوش خود می گیرند. حلال، مانند دوستی صمیمی، به کاوش در دنیای گیاه می پردازد و اسانس را از تار و پود آن جدا می کند. سپس، حلال تبخیر شده و اسانس خالص و ناب باقی می ماند.

4. استخراج با گاز فوق بحرانی: سفری در دنیای ابر بحرانی

در روش استخراج با گاز فوق بحرانی، دی اکسید کربن در حالت فوق بحرانی به میدان می آید. این گاز، مانند ابر قدرتمندی، به درون گیاه نفوذ کرده و اسانس را با خود به دنیای بیرون می برد. مزیت این روش، عدم استفاده از حلال و حفظ کیفیت اسانس است.

ماشین آلات و تجهیزات مورد نیار برای راه اندازی یک کارگاه اسانس (عصاره) گیری از گیاهان دارویی

• دستگاه مخازن ذخيره گياه خشک
• مخازن ذخيره انواع اسانس
• مخازن نگهداري آب تصفيه شده
• مخزن دکانتور (جداکننده)
• دستگاه تقطير(خالص سازي)
• دستگاه هاي مبادله کننده گرما
• انواع پمپ ها و اتصالات مربوطه
• دستگاه هاي بسته بندي

درآمد کارخانجات اسانس (عصاره) گیری در ایران حدودا چقدر است؟!

کارخانه‌های تولید اسانس گیاهان دارویی، از جمله کسب‌وکارهای پرسودی هستند که در سال‌های اخیر به واسطه افزایش گرایش مردم به استفاده از محصولات طبیعی و ارگانیک، رونق چشمگیری گرفته‌اند.

طبق آمار های بین المللی، بازار جهانی اسانس‌های گیاهی در سال 2020 حدود 4.8 میلیارد دلار ارزش داشته و پیش‌بینی می‌شود تا سال 2028 به 9.74 میلیارد دلار برسد. این رشد 9.3 درصدی نشان‌دهنده پویایی و تقاضای روزافزون برای این محصولات است.

در ایران نیز، شاهد رشد چشمگیری در این صنعت هستیم. بر اساس گزارشمرکز آمار و اتاق بازرگانی, در سال 1402، حدود 150 هزار تن اسانس گیاهی در کشور تولید شده که نسبت به سال 1400، رشدی 20 درصدی را نشان می‌دهد. این ارقام نشان‌دهنده ظرفیت بالای ایران در تولید و صادرات اسانس‌های گیاهی است!

علاوه بر آمار کلی بازار، بررسی سودآوری یک کارخانه تولید اسانس گیاهی به عوامل متعددی از جمله نوع گیاه، فرآیند استخراج، بازار هدف و استراتژی‌های بازاریابی بستگی دارد. با این حال، به طور کلی، حاشیه سود در این صنعت می‌تواند بین 40 تا 55 درصد باشد.

برای مثال، قیمت یک لیتر اسانس گل محمدی در بازار داخلیِ کشور حدود 100 تا 200 هزار تومان است؛ در حالی که هزینه تولید آن برای یک کارخانه، بین بین35 تا 70 هزار تومان خواهد بود. این نشان‌دهنده سود قابل توجهی است که از فروش این محصول به دست می‌آید.

البته به یاد داشته باشید، داشتن یک استراتژی بازاریابی و تبلیغاتی قوی برای موفقیت در این صنعت ضروری است. برندسازی اصولی، حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی، همکاری با شرکت‌های دارویی و آرایشی و بهداشتی، و استفاده از روش‌های نوین بازاریابی دیجیتال از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند به افزایش فروش و سودآوری یک کارخانه تولید اسانس گیاهی کمک کنند.

در نهایت به جرات می توان ادعا داشت که، سرمایه‌گذاری در صنعت تولید اسانس گیاهان دارویی، با توجه به آمار و ارقام ارائه شده، می‌تواند فرصتی مناسب برای کسب سودهای کلان و مشارکت در رونق یک بازار رو به رشد باشد!

سرمایه اولیه مورد نیاز برای راه اندازی کارخانه عصاره گیری از گیاهان دارویی و ارزیابی درآمد اسانس گیری از این گیاهان

جدول زیر ارائه گزارشی از برآورد مالی و اعتباری یک راه اندازی کارخانه اسانس (عصاره) گیری از گیاهان دارویی (با احتساب مالکیت شخصی زمین پروژه) است:

لازم به ذکر است چنانچه شما سرمایه گذار عزیز قصد دارید، یک برآورد مالی و اعتباریِ دقیق و اصولی از طرح خود بر اساس اطلاعات و داده های آماریِ شخصی تان در دست داشته و از وضعیت مالی آینده پروژه تان اطلاع داشته باشید، می توانید با اقدام به ثبت سفارش طرح های صنعتی و تولیدی با کارشناسان فنی ما ارتباط برقرار کرده و با ارائه مشخصات پروژه خویش، طرح توجیهی دقیقی را تهیه نموده و از آن در جهت تسریع در روند اخذ مجوز ها و دریافت تسهیلات بانکی استفاده نمایید!